Laktoz intoleransı, süt ve süt ürünlerinde bulunan bir şeker olan laktozun vücut tarafından parçalanamaması ve sindirilememesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. İnce bağırsağımızda bulunan laktaz adlı bir sindirim enzimi, gıdalardaki laktozu parçalayarak vücudumuzun onu sindirebilmesini sağlar. Ancak laktoz intoleransı olan kişilerde, ince bağırsağımız yeterince laktaz üretmediği için laktoz sindirilemez. Laktoz intoleransının nedenleri arasında genetik faktörler ve laktaz enzim eksikliği yer alır. Laktoz intoleransı olan kişiler, süt ve süt ürünlerini tükettikten sonra şişkinlik, gaz ve ishal gibi rahatsızlık verici belirtiler yaşayabilirler. Ancak herkesin laktoza farklı bir tolerans seviyesi vardır ve laktoz intoleransı olan kişilerin tamamen laktozdan kaçınması gerekmez. Laktoz intoleransı, süt alerjisi ile karıştırılmamalıdır, çünkü süt alerjisi, vücudun süt proteine karşı bir reaksiyon göstermesi durumudur.
Belirtiler ve Teşhis Yöntemleri
Laktoz intoleransının belirtileri kişiden kişiye değişebilir, ancak genellikle aşağıdaki belirtiler görülebilir;
- Gaz
- İshal
- Şişkinlik
- Karın ağrıları
- Mide bulantısı
Belirtiler, laktoz intoleransının şiddetine ve kişinin laktaz enzimi üretme kapasitesine bağlı olarak değişebilir. Belirtiler diğer sağlık sorunlarının semptomlarına benzerlik gösterebilir, bu nedenle kesin bir tanı için bir doktora başvurmak önemlidir.
Laktoz intoleransının teşhisi için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir:
- Laktoz nefes testi: Bu testte, kişiye belirli miktarda laktoz verilir ve nefesindeki hidrojen seviyeleri ölçülür. Laktoz intoleransı olan kişilerde, laktozun sindirilememesi sonucu hidrojen seviyeleri yükselir.
- Laktaz enzim testi: Bu testte, laktaz enzim aktivitesi ölçülür. Laktoz intoleransı olan kişilerde laktaz enzimi düşük veya yoktur.
Bu testlerin sonuçlarına dayanarak bir doktor, laktoz intoleransı teşhisi koyabilir.
Laktoz İçermeyen Diyet ve Alternatifler
Laktoz intoleransı olan kişiler, laktoz içeren yiyecekleri tüketmeden önce dikkatli olmalı ve alternatif seçeneklere yönelmelidir.
Laktoz içermeyen veya laktaz içeren süt ürünleri, badem sütü, soya sütü, laktozsuz sütler ve yoğurtlar, lor peyniri, beyaz peynir, kaşar peyniri, taze kaşar, keçi peyniri, çedar peyniri, parmesan peyniri, mozzarella peyniri, tereyağı, krema, kaymak, dondurma, süt tozu, süt proteini, süt yağı, süt tozu, süt kreması, süt reçeli, süt şurubu, süt konsantresi, süt aroması, süt katkı maddeleri, süt proteinleri, süt yağı, süt tozu, süt kreması, süt reçeli, süt şurubu, süt konsantresi, süt aroması, süt katkı maddeleri, süt proteinleri gibi alternatifler tüketilebilir.
Laktoz intoleransı olan kişiler, laktoz içeren yiyecek ve içecekleri küçük miktarlarda ve yavaş yavaş tüketebilirler.
Laktoz İntoleransının Yönetimi ve Yaşam Tarzı İpuçları
- Laktoz içermeyen veya laktaz içeren süt ürünleri, badem sütü, soya sütü, laktozsuz sütler ve yoğurtlar, lor peyniri, beyaz peynir, kaşar peyniri, taze kaşar, keçi peyniri, çedar peyniri, parmesan peyniri, mozzarella peyniri, tereyağı, krema, kaymak, dondurma, süt tozu, süt proteini, süt yağı, süt tozu, süt kreması, süt reçeli, süt şurubu, süt konsantresi, süt aroması, süt katkı maddeleri, süt proteinleri, süt yağı, süt tozu, süt kreması, süt reçeli, süt şurubu, süt konsantresi, süt aroması, süt katkı maddeleri, süt proteinleri gibi alternatifler tüketilebilir.
- Probiyotikler, laktoz intoleransı olanların laktozu sindirmesine yardımcı olabilir.
- Laktoz intoleransı olan kişiler, laktoz içeren yiyecek ve içecekleri küçük miktarlarda ve yavaş yavaş tüketebilirler.
- Laktaz enzimi takviyeleri, laktoz intoleransı olan kişilerin laktozu sindirmelerine yardımcı olabilir.
- Laktoz intoleransı olan kişiler, lifli gıdalar tüketerek sindirim sistemlerini düzenli tutabilirler.
- Laktoz intoleransı olan kişiler, yeterli miktarda kalsiyum alımı için alternatif kaynaklara yönelebilirler, örneğin badem sütü, soya sütü, laktozsuz sütler, yeşil yapraklı sebzeler, badem, fındık, tofu, somon, sardalya gibi yiyecekler.
