Hemogram, kandaki hücrelerin sayımını, boyutunu ve diğer özelliklerini belirlemek için yapılan bir kan testidir. Hemogram, kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri ve kan pulcukları (trombositler) gibi farklı kan bileşenlerinin sayısını ölçerek, vücuttaki birçok hastalığın teşhisinde kullanılan temel bir testtir. Hemogram ayrıca, bir kişinin genel sağlık durumunu belirlemede de kullanılabilecek önemli bir araçtır.
Hemogram Testi Nasıl Yapılır?
Hemogram testi için bir doktor veya sağlık uzmanı kan örneği alır. Kan genellikle koldan alınır. Koldaki toplardamar, bir elastik bantla sıkıştırılarak şişirilir. Bu, damarın içindeki kanı kolun alt kısmına iterek, kolun üzerindeki bir damarın kesilmesini ve kan örneğinin alınmasını kolaylaştırır.
Kan örneği, özel bir tüpe yerleştirilir ve laboratuvara gönderilir. Hemogram testi, otomatik bir kan sayım cihazında veya manuel olarak yapılabilir. Otomatik bir cihazda yapılan test, kan hücrelerinin sayısını otomatik olarak hesaplar ve sonuçları bir rapor halinde verir.
Hemogram Testi Hangi Değerleri İçerir?
Hemogram testi, kandaki farklı hücre türlerinin sayısını ölçen bir dizi test içerir. Test sonuçları, genellikle aşağıdaki bileşenleri içerir:
Kırmızı Kan Hücreleri (Eritrositler)
Kırmızı kan hücreleri, kanın oksijen taşıyan bileşenidir. Hemoglobin adı verilen bir protein taşırlar ve vücudun ihtiyacı olan oksijenin dokulara taşınmasını sağlarlar. Hemogram testinde, kırmızı kan hücrelerinin sayısı, boyutu ve şekli ölçülür. Normal bir hemoglobin değeri, erkeklerde 13.5-17.5 gram/dL ve kadınlarda 12-15.5 gram/dL arasındadır.
Beyaz Kan Hücreleri (Lökositler)
Beyaz kan hücreleri, vücudu enfeksiyonlardan, hastalıklardan ve diğer zararlı maddelerden korumak için savunma mekanizmasının bir parçasıdır. Hemogram testi, beyaz kan hücrelerinin sayısını ölçer ve ayrıca farklı türlerinin oranını da belirler. Normal beyaz kan hücresi sayısı, 4,500-11,000/mm3 arasındadır.
Kan Pulcukları
Kan pulcukları, diğer adıyla trombositler, kemik iliğinde üretilen ve kanın pıhtılaşmasını sağlayan hücrelerdir. Normalde kan dolaşımında serbest olarak bulunurlar ve kan damarlarında meydana gelen yaralanmalar sonrasında pıhtılaşma sürecini başlatırlar.
Kan pulcuklarının normal değer aralığı, genellikle mikrolitre başına 150.000 ila 450.000 arasındadır. Bu değerlerin altında veya üstünde olması kanama veya pıhtılaşma problemlerine neden olabilir. Kan pulcukları düşük olduğunda kanama eğilimi artar ve kişi daha kolay kanar. Kan pulcukları yüksek olduğunda ise pıhtılaşma eğilimi artar ve kan pıhtıları oluşabilir. Bu da kan damarlarının tıkanmasına ve kan akışının engellenmesine neden olabilir. Kan pulcuklarındaki değişimler birçok farklı sebebe bağlı olabilir ve bu sebeplerin tespiti için doktor muayenesi ve gerekli testler yapılması gereklidir.
Hemogram Sırasında Ölçülen Başlıca Parametreler
Hemogram testi sırasında ölçülen başlıca parametreler ve açıklamaları şunlardır:
- Hemoglobin: Kanın oksijen taşıma kapasitesini belirler. Normal hemoglobin seviyesi yetişkinlerde 12-18 g/dL arasında olmalıdır.
- Hematokrit: Kanın hacimce kırmızı kan hücresi miktarını belirler. Normal hematokrit seviyesi yetişkin erkeklerde %42-52, kadınlarda %37-47 arasında olmalıdır.
- Kırmızı kan hücresi sayısı (eritrosit): Kanın oksijen taşıma kapasitesini belirleyen hücrelerdir. Normal eritrosit sayısı yetişkinlerde 4.5-5.5 milyon/mm³ arasında olmalıdır.
- Beyaz kan hücresi sayısı (lökosit): Vücuttaki enfeksiyonlara veya iltihaplara karşı savunma mekanizması olan hücrelerdir. Normal lökosit sayısı yetişkinlerde 4.000-11.000/mm³ arasında olmalıdır.
- Trombosit (kan pulcukları) sayısı: Kanın pıhtılaşmasını sağlayan hücrelerdir. Normal trombosit sayısı yetişkinlerde 150.000-450.000/mm³ arasında olmalıdır.
- Ortalama eritrosit volümü (MCV): Kırmızı kan hücrelerinin ortalama hacmini belirler. Normal MCV seviyesi 80-100 femtolitre (fl) arasında olmalıdır.
- Ortalama eritrosit hemoglobini (MCH): Kırmızı kan hücrelerindeki ortalama hemoglobin miktarını belirler. Normal MCH seviyesi 27-31 picogram (pg) arasında olmalıdır.
- Ortalama eritrosit hemoglobini konsantrasyonu (MCHC): Kırmızı kan hücrelerindeki ortalama hemoglobin konsantrasyonunu belirler. Normal MCHC seviyesi 32-36 g/dL arasında olmalıdır.
- Kırmızı dağılım genişliği (RDW): Kırmızı kan hücrelerinin boyutlarının ne kadar değişken olduğunu belirler. Normal RDW seviyesi %11-15 arasında olmalıdır.
Sonuç olarak, hemogram testi, kan hücrelerinin sayısını ve özelliklerini ölçen bir kan testidir. Bu test, birçok hastalığın tanısında kullanılır ve sağlık durumunuz hakkında önemli bilgiler sağlar. Hemogram testi sonuçlarınızı sağlık uzmanınızla tartışarak, sağlığınızı daha iyi yönetebilirsiniz.
 |
| Görsel Pixabay |
