Bipolar bozukluk, daha önceden manik-depresif bozukluk olarak bilinen, ruh hali değişimleri ile karakterize bir psikiyatrik bozukluktur. Bipolar bozukluk, depresif ataklarla birlikte zaman zaman mani veya hipomani ataklarına sahip olma eğilimindedir. Bu ataklar genellikle belirgin bir tetikleyici faktör olmaksızın ortaya çıkarlar ve kişinin sosyal ve mesleki hayatını olumsuz etkileyebilirler.
Bipolar bozukluk, genellikle 15-30 yaşları arasında başlar ve yaşam boyu devam eder. Bu durumda, beyindeki kimyasal dengelerdeki bozukluklar nedeniyle, kişinin ruh hali ve enerji seviyesi belirli bir süre için yükselir ve sonra birden düşer. Bu ruh hali değişimleri, kişinin günlük işlevselliğini etkileyebilir ve sağlıklı düşünme, uyku, iş yapma, okula gitme ve ilişkiler kurma yeteneğini azaltabilir.
Bipolar bozukluğun belirtileri, kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Ancak, genellikle mani veya hipomani atakları ve depresif ataklar arasında bir geçiş dönemi yaşanır. Mani atakları, kişinin aşırı yüksek bir ruh hali, enerji ve aktivite seviyesi, konuşma hızının artması, düşüncelerin hızlı akması, iyi olunmamasına rağmen az uyuma ihtiyacı, riskli davranışlar, dürtüsellik, hatta halüsinasyonlar veya paranoya gibi semptomları içerebilir. Hipomani atakları, mani ataklarından daha hafif olsa da, yine de aşırı yüksek ruh hali, artmış enerji ve aktivite seviyesi, konuşma hızı ve düşüncelerin hızlı akışı gibi semptomlara neden olabilir. Depresif ataklar ise, kişinin umutsuzluğu, üzgünlüğü, çaresizliği, kendine güven eksikliği, uykusuzluğu, yorgunluğu, iştah kaybı, ilgisizliği ve hatta intihar düşünceleri gibi semptomlar yaşamasına neden olur.
Bipolar bozukluğun nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik, çevresel ve biyolojik faktörlerin bir kombinasyonu olabileceği düşünülmektedir. Teşhisi konulduktan sonra, bipolar bozukluğun tedavisi ilaçlar, psikoterapi ve psikososyal destek gibi yöntemlerle yapılabilir.
![]() |
Pixabay |
Bipolar bozukluğun belirtilerine ve tedavi seçeneklerine biraz daha detaylı bakalım:
Belirtiler
Bipolar bozukluğun belirtileri iki kutuplu bir yaklaşımda ifade edilebilir. Bunlar:
Manik dönem belirtileri
- Aşırı mutluluk veya coşku
- Yüksek özgüven
- Konuşma hızında artış
- Düşüncelerde hızda artış
- Yeterince uyumama ve yorgunluğa rağmen enerjik hissetme
- Riskli davranışlar, örneğin çok fazla para harcama, tehlikeli sürüş yapma veya tehlikeli cinsel davranışlar
- Konsantrasyon eksikliği
- Aşırı sinirlilik veya agresiflik
- Şiddetli halüsinasyonlar veya sanrılar (çok nadir)
Depresif dönem belirtileri
- Uzun süren hüzün veya boşluk hissi
- İşlev kaybı veya ilgi kaybı
- Enerji kaybı
- Kendine güvensizlik veya değersizlik hissi
- Yeterli uyku alma güçlüğü veya aşırı uyku
- İştah azalması veya aşırı yeme
- Anksiyete veya huzursuzluk hissi
- Konsantrasyon eksikliği
- Sıkıntıya neden olan düşünceler, örneğin intihar düşünceleri
Tedavi
Bipolar bozukluğun tedavisi, birçok faktörü dikkate alarak bireyselleştirilmiştir. Tedavi genellikle psikoterapi, ilaçlar ve yaşam tarzı değişikliklerinin bir kombinasyonunu içerir. Tedavinin amacı, kişinin manik ve depresif dönemler arasında dengeli olmasını sağlamaktır.