Sığır jelatini, çoğunlukla sığır derisinden (ineklerin doğal, ağartılmamış derisi ve kılı) üretilen toz halinde kullanıma sunulan bir gıda takviyesidir. Eklemlerinizin, bağlarınızın, derinizin, kemiklerinizin, sindirim siteminizin ve vücudunuzdaki bir çok organın oluşumunda önemli bir rol oynadığını düşünürseniz, insan vücudu için birçok yönden gerekli olan yapısal bir protein olan kollajenden elde edilir.
Hem jelatin hem de kolajen takviyeleri, sindirim, yara onarımı, eklem desteği için faydaları olan glisin, prolin, hidroksiprolin ve arginin dahil bir çok amino asit içerir.
 |
| Jelatin / Görsel: Wikipedia |
Büyük bir protein kaynağı olmasının yanı sıra sığır jelatini, yemek pişirirken kıvam artırıcı bir madde olarak da kullanılabilir. Sıvıları emerek jel veya jöle kıvamına gelmesi nedeni ile sakız, reçel, jöle, puding ve marşmelov üretiminde kullanıldığı gibi yemek tariflerinde "tekstüre edici" ve "dengeleyici" olarak da kullanılır.
Sığır Jelatini Nedir?
Jelatin, “Kolajenden hazırlanan ve gıda hazırlamada jölelerin temeli olarak, fotoğrafik işlemlerde ve yapıştırıcılarda kullanılan neredeyse renksiz ve tatsız, suda çözünür bir protein” olarak tanımlanır. Jelatin, kollajenin geri dönüşsüz olarak hidrolize edilmesiyle oluşturulur.
Sığır jelatini, kollajen tozundan biraz farklı çalışır çünkü sıcak suda veya kahve gibi diğer sıcak sıvılarda çözülebilir olması gerekir; sıcak sıvılar ile karıştırıldığında jöle benzeri hale gelir. Neredeyse tatsız olması nedeni ile çeşitli tariflerde kullanılabilir. Evde kemik suyu yapacak olsaydınız, jelatinin, hayvanın derisi, kemik iliği ve tendonları da dahil olmak üzere günümüzde genellikle tüketilmeyen hayvan parçalarının “jelatinsi” bileşeni olduğunu kolayca fark ederdiniz.
Üreticiler sığır jelatinini nasıl üretiyorlar? Sığır jelatininde sığır eti bulunur mu?
Toz haline getirilmiş sığır jelatini takviyeleri aslında içlerinde sığır eti içermezler, ancak ineklerde bulunan kollajenden elde edildikleri için sığır jelatini olarak adlandırılırlar. Şu anda mevcut olan en kaliteli sığır jelatin takviyelerinden bazıları, otla beslenen, merada yetiştirilen sığır kollajeninden elde edilmektedir. Kollajen daha sonra pişirilir ve ısıtılır, bu da jelatini izole eder.
Gıda üretiminde jelatinin ekstraksiyonu, genellikle kollajeni jelatine hidrolize etmek için sıcak su ve asit çözeltileri kullanılarak yapılır. Daha sonra, nasıl satıldığına bağlı olarak, genellikle kurutulmuş nihai ürünü oluşturmak için belirli filtrasyon, arıtma ve sterilizasyon işlemleri gerçekleştirilir.
Beslenme
Jelatin "saf protein" olarak kabul edilir çünkü neredeyse hiç yağ, lif, şeker, karbonhidrat veya diğer vitamin ve mineralleri içermez. Kuru ağırlığına göre yaklaşık yüzde 98 ila yüzde 99 proteinden oluşur.
Bir yemek kaşığı sığır jelatin tozunda yaklaşık olarak şunlar bulunur:
- 35 kalori,
- 0 gram yağ, şeker, sodyum veya karbonhidrat,
- 9 gram protein.
Jelatinin tüketilmesinin birincil nedeni içerdiği yüksek protein ve amino asit düzeyleridir. Amino asitler, proteinlerin yapı taşlarıdır ve jelatin, diğer gıda kaynaklarından elde edilmesi zor olabilecek, nispeten yüksek miktarlarda birkaç tür amino asit içerir. Bu amino asitler arasında glisin, prolin, hidroksiprolin ve arginin bulunur.
Jelatin özellikle eklemler, uyku, bilişsel sağlık ve çok daha fazlası için faydaları olan bir amino asit olan glisin açısından zengindir.
Jelatinin amino asit bileşimi yaklaşık olarak:
- %21 glisin (en çok),
- %12 prolin,
- %12 hidroksiprolin,
- %10 glutamik asit,
- %9 alanin,
- %8 arginin,
- %6 aspartik asit,
- %4 lizin
Kolajen protein tozu (hidrolize kolajen veya kolajen peptitleri olarak da adlandırılır) aromasızdır ve hem sıcak hem de soğuk sıvılarda çözünür. Hidrolize edildikten sonra, protein daha küçük, emilebilir birimlere ayrıldığından, kollajen proteininin sindirimi daha kolaydır.
Jelatinin Faydaları ve Kullanım Alanları
1. Yüksek Emilebilir Protein İçeriğine Sahiptir.
Yukarıda bahsedildiği gibi jelatin, insan vücudunda da en bol bulunan protein olan kollajenden elde edilir. Kollajen proteini ve jelatin, insan vücudunun her yerinde bulunmakta olan bağ dokularının altyapısına katkıda bulunur.
Bu proteinleri düzenli olarak tüketmek bağırsaklarınızın, cildinizin, saçınızın, tendonlarınızın, kıkırdağınızın, kemiklerinizin ve eklemlerinizin onarılmasına yardımcı olur.
Genel olarak daha fazla jelatin ve protein tüketmenin faydaları şunlardır:
- Sağlık, konfor ve hareketliliğin devamı için destek sağlar,
- Amino asitlerin bağırsak astar bütünlüğünü arttırmada oynadığı rol nedeniyle bağırsak sağlığı ve sindirimi için destek sağlar,
- Kas kütlesinin artışına yardımcı olur,
- Açlık hissinin azalmasını sağlar,
- Kemik kütlesi artışına yardım eder,
- Kan şekeri kontrolüne yardımcı olur,
- Hafıza ve öğrenme dahil olmak üzere bilişsel işlevleri artırır,
- Egzersiz performansı ve toparlanmaya yardım eder,
- Cildin yaşlanmasını geciktirir,
- Sağlıklı saç ve tırnak yapısına sahip olunmasını sağlari
- Kaliteli uykuyu teşvik eder.
2. Bağırsak Sağlığını ve Sindirimi Destekler.
Jelatin tozu, Paleo diyeti, keto diyeti, İsveç diyeti, otoimmün diyetler, GAP diyeti gibi çeşitli diyetleri takip eden insanlar için uygun, sindirimi kolay bir protein formu olarak kabul edilir. Ancak, ineklerden elde edildiğinden veganlar veya vejeteryanlar için uygun değildir.
Süt ürünlerine karşı hassasiyeti olanlar veya çeşitli sindirim sistemi sorunları nedeni ile et ürünlerinin sindiriminde güçlük çekenler için jelatin, alerjen ve sindirim tahriş edici maddeler içermeme avantajına sahiptir. Hatta kan şekeri seviyelerini sabit tutmaya ve kişinin iştahını doğal olarak azaltmaya yardımcı olabilir, şeker hastalarına ve kilo vermek isteyenlere fayda sağlar.
Ek olarak, içerdiği amino asitler bağırsak astarını onarmaya, besin emilimini desteklemeye ve sızdıran bağırsak sendromu gibi sorunları önlemeye yardımcı olduğu için sindirim ve bağırsak sağlığı için faydalıdır.
Bağışıklık sisteminizin yaklaşık %75'inin veya daha fazlasının bağırsağınızda bulunduğunu unutmayın; bu, sağlıklı bir bağırsağın da sağlıklı bir bağışıklık sistemine katkıda bulunduğu anlamına gelir.
3. Sağlıklı Eklemleri Desteklemeye Yardımcı Olur.
Jelatin ve kollajendeki amino asitler eklem, kıkırdak ve tendonlar dahil olmak üzere bağ dokuları oluşturarak bir iç “yapıştırıcı” görevi görerek vücudu bir arada tutmaya yardımcı olur.
Ne yazık ki yaşlandıkça vücudumuzun doğal kolajen üretimi yavaşlar, bu nedenle eklemleri ve kıkırdağı iyi durumda tutmaya yardımcı olmak için daha fazla kolajen ve jelatin tüketmek önerilir.
Glisin gibi belirli amino asitlerin daha fazla alınması, eklem ağrısını ve osteoartrite bağlı semptomları azaltırken, sağlıklı eklem gücüne ve işlevselliğine katkıda bulunabilir. Yeterli protein içeren bir diyet, kas kütlesi oluşturmak, kemikleri güçlü tutmak, egzersiz performansını ve toparlanmayı desteklemek, genel rahatlık ve hareketliliğe katkıda bulunmak için de önemlidir.
Dozaj ve Kullanım Şekli
Jelatin, kemik suyu yapabileceğiniz veya önceden hazırlanmış toz halinde satın aldığınız şekilde ev yapımı olabilir.
Her gün ne kadar kullanmalı veya tüketmelisiniz?
Genel bir tavsiye, yetişkinlerin günde yaklaşık bir veya muhtemelen iki porsiyon jelatin takviyesi tüketmesidir. Her porsiyon tipik olarak yaklaşık bir kepçe tozdur ve yaklaşık dokuz gram protein sağlar.
Kullanmanın en iyi yolu nedir?
Bazı insanlar, smoothie veya meyve suları gibi soğuk suda bile kullanır. Marketlerden veya internetten satın almak istediğinizde, jelatinin muhtemelen yaprak, granül veya toz şeklinde karşılaşacaksınız.
Tariflerde jelatin kullanmak, fazla kalori eklemeden hacim ve pürüzsüz doku eklemeye yardımcı olur. Ayrıca protein içeriğini artırarak tarife daha fazla besinsel fayda sağlar. Ek olarak, doğal bir koyulaştırıcı, stabilizatör ve tekstüre edicidir.
Çoğu sığır jelatin tozunun önce soğuk suda ıslatılması, ardından ılık veya sıcak suda çözülmesi gerekir. Bu, jelatinin şişmesine veya "çiçeklenmesine" ve ardından kümeler oluşturmadan sıvıya karışmasına yardımcı olur. Sıcak sıvı içinde çözüldükten sonra, jöle benzeri bir doku oluşturmasına yardımcı olmak için karışımı soğutabilirsiniz.
Sığır jelatini nerede bulunur?
Attarlarda, bazı büyük süpermarketlerde veya alışveriş sitelerinde sığır jelatin tozlarını bulabilirsiniz. Gıda takviyelerinin satıldığı hemen her yerde jelatin ve kollajen proteini bulunması muhtemeldir. En iyi kalite için, otla beslenen sığır derilerinden elde edilen, dolgu veya katkı maddesi içermeyen jelatini tercih edebilirsiniz.
Tarifler
Jelatini çeşitli tatlı ve tuzlu tariflerde, özellikle jöle benzeri, kremsi veya kadifemsi bir dokuya sahip olan tariflerde kullanabilirsiniz. Bazı fikirler, ev yapımı kemik sularına jelatin tozu eklemeyi veya aşağıdaki gibi tarifler yapmayı içerir:
- Protein sakızları,
- Meyve bazlı jöleler,
- Jöle,
- Öksürük pastili
Ayrıca bazılarını çorbalara veya yahnilere ekleyebilir veya bazılarını puding, muhallebi, krem peynir, yulaf ezmesi ve hatta turta kabukları gibi fırınlanmış ürünlerde ve ikramlarda kullanabilirsiniz.
Çoğu marka tatsız olsa da, bazı insanlar jelatinin ağızlarında hoş olmayan veya rahatsız edici bir tat bıraktığını söylerler. Bu durumda çorbalara veya smoothielere toz haline getirilmiş sığır jelatini eklemek, lezzeti maskelemeye ve daha tolere edilebilir bir hale getirmeye yardımcı olabilir.
Sığır jelatini yerine ne kullanılabilir?
Kolajen tozu, jelatinin en belirgin ikamesidir. Bununla birlikte, kolajen, tariflere aynı jöle kıvamını vermez. Kollajen kullanmanın yararı, herhangi bir sıcaklıktaki sıvıda çözünmesidir. Vegan / vejetaryen tariflerinde jelatin ikameleri olarak kullanılabilen diğer koyulaştırıcılar arasında agar agar (veya agar tozu), ararot veya tapyoka bulunur. En iyi ikame, yaptığınız özel tarife bağlıdır.
Riskler ve Yan Etkiler
Jelatin, sindirim sorunları olanlar tarafından bile genellikle çok iyi tolere edilir. Her gün bir veya yarım porsiyon gibi düşük bir miktarla başlamak ve iyi tolere edebildiğinizden emin olmak için alımınızı kademeli olarak artırmak en iyisidir.
En az kontamine ürünü tüketme riski için, otla beslenen veya merada yetiştirilen hayvanlardan yapılan jelatin ve kollajen ürünleri satın almanız önerilir, çünkü bu hayvanlar genel olarak daha sağlıklıdır ve yapay hormonlar veya antibiyotikler kullanılarak büyütülmezler.
Organik, GDO'suz jelatin de akıllı bir seçenektir, çünkü bu, ineklerin GDO'lu tahıllardan veya kimyasallarla püskürtülmüş ekinlerden oluşan bir diyet yememelerini sağlar.
Sonuç
Sığır jelatini, sığır kollajeninden (ineklerin derisinden ve kıllarından elde edilen) elde edilen bir protein takviyesidir. Harika bir emilebilir protein kaynağıdır, değerli bir amino asit karışımı içerir ve kalori, şeker, yağ ve karbonhidrat bakımından düşüktür.
Sığır jelatini faydaları arasında eklem ve kemik sağlığı, kas gelişimi, bağırsak bütünlüğü ve sindirim sağlığı, cilt ve saç sağlığı ve daha fazlası bulunmaktadır.
Jelatin kullanmak için tarifler arasında sakızlar, jöleler, şekerlemeler, pudingler, smoothie'ler, çorbalar ve turta kabukları bulunur. Vegan iseniz, jelatin ikamesi olarak agar tozu, ararot veya tapyoka kullanabilirsiniz.
