Piridoksin olarak da bilinen B6 vitamini birçok gıdada bulunan, suda eriyebilen B grubu vitaminlerinden birisidir. Aktif koenzim formu piridoksal 5' fosfat (PLP) olarak adlandırılmakta olup proteinlerin, karbonhidratların ve yağların parçalanması dahil olmak üzere çeşitli metabolik işlevleri yerine getirmek için 100'den fazla enzime yardım eder. Beyin gelişimi, sinir sistemi ve bağışıklık sisteminin sağlıklı kalabilmesi için önemlidir.
![]() |
B6 Vitamini |
B6 Vitamini Kaynakları ve Günlük Alınması Gereken Dozu
B6 vitamini çeşitli hayvansal ve bitkisel gıdalarda bulunur, başlıcaları;
- Sığır karaciğeri,
- Ton balığı,
- Somon balığı,
- Patates,
- Tahıllar,
- Baklagiller,
- Nohut,
- Kümes hayvanları,
- Bazı sebze ve meyveler,
- Özellikle koyu yeşil yapraklı sebzeler, muz, papaya, portakal ve kavun
B6 vitamini insan vücudunda üretilemediği için diyetle alınması gereken önemli bir besindir. Tahıl taneleri, baklagiller, sebzeler, et ve yumurtalar B6 vitamini kaynaklarıdır.
Günlük olarak tüketilmesi gereken B6 vitamini mikarları
- Çocuklarda yaşa bağlı olarak hesaplanması gerekir.
- Erkekler için,
- 19-50 yaş arası için günde 1.3 mg,
- 50 yaşın üzerindekiler için günde 1.7 mg'dır.
- Kadınlar için,
- 19-50 yaş arası için günde 1.3 mg,
- 50 yaşın üzerindekiler için günde 1.5 mg'dır.
- Hamileler için günlük 1.9 mg'dır.
- Emzirenlerde günde 2 mg'dır.
B6 Vitamini Eksiklik ve Toksisite Belirtileri
B6 Vitamini Eksikliği
B6 vitamini (piridoksin) eksikliği genellikle folik asit (B9) ve B12 vitamini gibi diğer B grubu vitaminlerindeki eksiklikle beraber görülür. Hafif bir eksiklik hiçbir belirti göstermeyebilirken şiddetli veya uzun süreli bir eksiklikte aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir;
- Mikrositik anemi,
- Cilt döküntüleri,
- Depresyon,
- Bilinç bulanıklığı, konfüzyon
- Bağışıklık sisteminin zayıflaması
Bazı koşullar, B6 vitamininin emilimini engelleyerek bir eksiklik geliştirme riskini artırabilir:
- Böbrek hastalığı,
- Çölyak hastalığı, ülseratif kolit ve Crohn hastalığı gibi otoimmün bağırsak bozuklukları,
- Romatoid artrit gibi otoimmün inflamatuar bozukluklar,
- Alkolizm.
B6 Vitamini Fazlalığı ve Toksisitesi
Tek başına gıda kaynaklarından toksik dozda B6 vitamini alınması pek olası değildir. B6 Vitamini suda çözünen bir vitamindir, bu nedenle kullanılmayan miktarlar idrar yoluyla vücuttan atılır. Uygun şekilde kullanıldığında B6 vitamini takviyeleri muhtemelen güvenlidir. B6 vitaminini günde 100 mg veya daha düşük dozlarda almak genellikle güvenli kabul edilir. Günlük 101-200 mg dozlarda alındığında B6 vitamini muhtemelen güvenlidir. Bazı insanlarda B6 vitamini mide bulantısı, mide ağrısı, iştahsızlık, baş ağrısı ve diğer yan etkilere neden olabilir. B6 vitamini, günde 500 mg veya daha fazla dozlarda alındığında muhtemelen güvenli değildir. Yüksek dozda B6 vitamini, özellikle günde 1000 mg veya daha fazla, beyin ve sinir sorunlarına neden olabilir. Semptomlar genellikle yüksek dozun kesilmesinden sonra azalır. Belirtiler şunları içerir:
- Ayaklarda ve ellerde nöropati,
- Ataksi (vücut hareketlerinin kontrolünün kaybı),
- Mide bulantısı,
- Güneş ışığına duyarlılık (fotosensitivite),
- Ağrıyı veya aşırı sıcaklıkları algılama yeteneğinin azalması.
B6 Vitamini Ne İşe Yarar? B6 Vitamininin Kullanım Alanları
İnsanlar genellikle B6 vitamini eksikliğini önlemek ve tedavi etmek için B6 vitamini kullanırlar. Bunun dışında kullanıldığı bazı durumlar ise;
- Epilepsi,
- Sideroblastik anemi,
- Hiperhomosisteinemi,
- Hiperprolaktinemi,
- Böbrek taşı,
- Bulantı kusma,
- Premenstrüel sendrom (PMS),
- Alzheimer hastalığı,
- Karpal Tünel Sendromu,
- Kemoterapiye bağlı akral eritem,
- Kolorektal adenom,
- Eklampsi,
- Osteoporoz.
B6 Vitamini İlaç Etkileşimleri
Herhangi bir ilaç kullanıyorsanız, B-6 vitamini takviyesi almadan önce doktorunuza veya eczacınıza danışın. Olası ilaç etkileşimleri şunları içerir:
- Altretamin; Bu kemoterapi ilacı ile B-6 vitamini almak, özellikle kemoterapi ilacı sisplatin ile kombine edildiğinde etkinliğini azaltabilir.
- Barbitüratlar; B-6 vitamininin merkezi sinir sistemi depresanı (barbitürat) görevi yapan bir ilaçla birlikte alınması ilacın etki süresini ve yoğunluğunu azaltabilir.
- Antikonvülsanlar; Fosfenitoin veya fenitoin ile birlikte B-6 vitamini almak ilacın etki süresini ve yoğunluğunu azaltabilir.
- Levodopa; B6 vitamini Parkinson hastalığını tedavi etmek için kullanılan bu ilacın etkinliğini azaltabilir.
İleri Okuma
- https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/vitamin-b6/
- https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements-vitamin-b6/art-20363468
- https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-934/pyridoxine-vitamin-b6
- https://ods.od.nih.gov/factsheets/vitaminb6-healthprofessional/
- https://en.wikipedia.org/wiki/Vitamin_B6